تعاریف و اصطلاحات
۱- قطعه‌مالکیت:قطعه‌زمین‌دارای‌حدود مشخص و سند مالکیت رسمی .
۲- تفکیک: تقسیم یک قطعه مالکیت به چند قطعه مالکیت جهت استفاده واحد یا مختلف(عکس عمل تجمیع).
۳- تجمیع: ادغام چند قطعه مالکیت جهت استفاده واحد یا مختلف ( عکس عمل تفکیک )
۴- مساحت قطعه مالکیت یا مساحت زمین : مساحت محاسبه شده از ابعاد مندرج در سند مالکیت رسمی .
۵-سطح‌ساختمانی‌یازیربنا:سطح‌ساخته‌شده‌درمجموعه‌طبقات‌ساختمان .
۶- ارتفاع ساختمان یا بنا : فاصله مرتفع ترین نقطه بام و در صورت وجود سقف شیبدار مرتفع ترین خط الراس بام از سطح گذر اصلی .
۷- سطح‌معبر:متوسط‌ارتفاع‌بالاترین و پائین‌ترین نقطه گذرها ، گذرهای مشرف به قطعه مالکیت .
۸- پیلوت: قسمتی از ساختمان هم سطح گذر که به صورت فضائی شامل ستونها و بدون دیوارهای جداکننده بوده و فاصله زیر سقف آن از گذر ۲۰/۲ الی ۵/۲ باشد .
۹- زیرزمین: قسمتی از ساختمان که ارتفاع روی سقف آن از سطح گذردرقسمت‌مربوطه‌حداکثر۲۰/۱ متر باشد ویا محوطه پیلوت .
۱۰- طبقه همکف: قسمتی از ساختمان که فاصله کف آن از سطح گذر حداکثر ۲۰/۱ متر و یا ارتفاع سقف آن از گذر بیش از ۲۰/۱ متر باشد و همچنین طبقه روی پیلوت .
۱۱-طبقات‌فوقانی:کلیه‌طبقات‌ساختمان‌که‌روی‌طبقه‌همکف ساخت شود .
۱۲- برقطعه مالکیت یا بر زمین: قسمت یا قسمتهائی از حدود یک مالکیت که مجاور گذر قرار داشته باشد.
۱۳- فضای آزاد (حیاط): سطحی از قطعه مالکیت که در آن هیچگونه ساختمانی احداث نشده و فقط برای درختکاری ، گلکاری ، استخر . حوض ، آب نما ایوان غیرمسقف و سایر استفاده های محوطه سازی تخصیص داده شده باشد .
۱۴- پارکینگ : محل نگهداری صرفاّ وسائل نقلیه به غیر از محوطه ادارات ، محلهای کار و غیره که هر آن قابل دسترسی باشد .
۱۵- ایوان: سطح سرپوشیده در طبقه همکف که بین ساختمان و فضای آزاد قرار گیرد
۱۶-بالکن:سطح‌سرپوشیده‌درطبقات بنا که حداقل یک‌طرف آن باز شد .
۱۷- تراس یا مهتابی : سطح ساختمان غیر مسقف به غیر از بام .
۱۸-پیش‌آمدگی‌یاکنسول:هرگونه‌بیرون‌آمدگی‌ساختمان‌درطبقات‌فوقانی.
۱۹- درخت : در ضوابط طرح تفصیلی اصفهان درخت به گیاهانی اتلاق می شود که حداقل ارتفاع آن دو متر و محیط آن ۵۰ سانتی متر باشد .
۲۰- باغ : قطعه مالکیتی یا زمینی که به ازاء هر ۵ متر مربع آن حداقل یک درخت وجود داشته باشد .
۲۱- سطح مشرف: سطوحی از ساختمان که در حریم اشراف ساختمان دیگری قرار گیرند .
۲۲- محور اصلی بنا : محوریست به موازات طول قطعه مالکیت و عمود بر جهت غالب بدنه مشرف به حیاط اصلی قطعه مالکیت ، در شهر اصفهان این محور عموماّ دارای جهت شمالی – جنوبی می باشد
۲۳-حریم اشراف: فضائی که بین سطوح فرضی با زاویه ۴۵ درجه نسبت به‌محوراصلی‌بنا ازجنوبی ترین نقطه منتهی الیه شرقی و غربی بنا قرار گیرد .
۲۴-حریم‌سایه‌اندازی: فضائی است فرضی که بین سطح زمین و سطح بازاویه۳۲درجه‌ازپائین‌ترین‌نقطه‌برمجازساختمان به سمت جنوب قرار می‌گیرد .
۲۵-تغییراساسی: هرگونه تغییر در داخل و یا خارج بنا که صرفاّ به منظور ایجاد فضای جدید و یا گسترش فضاهای موجود ساختمان باشد .
۲۶-تغییرغیراساسی: اقدامات ساختمانی که شامل تغییر اساسی نگردد مانند جابجا کردن دیوارهای غیرباربر ، پنجره ها ، درها و غیره .
۲۷-تعمیر اساسی: هرگونه تعمیر در سازه بنا شامل ستون ، دیوار و یا سقف که از لحاظ ایمنی و استحکام ساختمان حائز اهمیت باشد .
۲۸- تعمیرغیراساسی: اقدامات تعمیراتی ساختمان که شامل تعریف تعمیر اساسی نگردد ، مانند لوله کشی ، سیم کشی ، رنگ آمیزی و غیره .
۲۹-واحدمسکونی: مجموعه فضاهایی که برای سکونت یک خانوار در نظر گرفته شده و دارای ورودی مستقل بوده و قسمتی از آن به آشپزخانه ، توالت و حمام اختصاص یافته باشد .
۳۰-مالکیت‌همجوار: قطعه مالکیت دارای مرز مشترک با قطعه مالکیت موردنظر .
۳۱-مجتمع‌مسکونی: مجموعه واحدهای مسکونی با تعداد ۱۰ واحد مسکونی و بیشتر در یک قطعه مالکیت که دارای ورودی یا ورودیها و فضای عمومی مشترک باشد .
۳۲-مجتمع تجاری:مجموعه‌واحدهای تجاری یا تعداد ۱۰ واحد تجاری وبیشتردریک قطعه مالکیت که دارای ورودی یا ورودیها و فضاهای عمومی مشترک باشد.
۳۳-مجتمع پزشکی: مجموعه واحدهای پزشکی با تعداد ۵ مطب پزشک یا واحد خدماتی وابسته به حرفه پزشکی و بیشتر در یک قطعه مالکیت که دارای ورودی یا ورودیها و فضاهای عمومی مشترک باشد.
۳۴-حیاط‌خلوت:فضاهای غیرمسقف یا با سقف شفاف که بیرون سایر فضاهای ساختمان قرار گیرد و از آن برای نورگیری و تهویه استفاده شود .
۳۵- پاسیو: فضای غیرمسقف یا با سقف شفاف که بین سایر فضاهای ساختمان قرار گیرد و از آن برای نورگیری و تهویه استفاده شود .
۳۶- کاربری یا نحوه استفاده: نوع فعالیت و بهره وری از ساختمان و یا زمین به صورت موقت یا دائم .
۳۷- کاربری مسکونی : استفاده از قطعه مالکیت به منظور سکونت .
۳۸- مسکونی ویژه: قطعات مالکیت مسکونی واقع در محوطه‌های عمومی که مشمول ضوابط و مقررات خاص گشته اند .
۳۹-کاربری پیشنهادی باحفظ‌ساختمان: قطعات مالکیت مسکونی که بنای آن از نظر تاریخی و معماری با ارزش شناخته شده و برای آن طبق‌نقشه‌های‌طرح‌تفصیلی‌کاربری‌خدمات عمومی در نظر گرفته شده است.
۴۰- کاربری تجاری: استفاده از قطعه مالکیت به منظور فعالیت هائی که به نحوی موجب عرضه کالا در قبال دریافت وجه می باشد . به لحاظ اینکه در نقشه‌های طرح تفصیلی شهر اصفهان تفکیک واحدهای کوچک خدماتی شخصی و کارگاهی غیرمزاحم از واحدهای تجاری امکانپذیر نبوده، این قبیل واحدها نیز در گروه کاربریهای تجاری منظور شده اند .
۴۱- تجاری ویژه با ارزش تاریخی: قطعات مالکیت تجاری واقع در بازار و محوطه های اطراف آن طبق نقشه های طرح تفصیلی .
۴۲- کاربری‌مختلط تجاری–مسکونی–پارکینگ: استفاده واحد یا مختلط از یک قطعه مالکیت به منظور کاربریهای مسکونی، تجاری و پارکینگ براساس ضوابط طرح تفصیلی .
۴۳-کاربری‌باغ:استفاده از قطعه مالکیت به منظور فعالیتهای باغداری .
۴۴-کاربری‌کشاورزی: استفاده از قطعه مالکیت به منظور فعالیت کشاورزی و زراعت .
۴۵- کاربری کارگاهی : استفاده از قطعه مالکیت به منظور انجام فعالیتهای تولیدی کارگاهی و فعالیتهای خدمات تعمیراتی .
۴۶- کاربری صنعتی: استفاده از قطعه مالکیت به منظور انجام فعالیتهای تولیدی صنعتی .
۴۷- کاربری خدمات عمومی : استفاده از قطعه مالکیت جهت آن دسته از خدماتی که مستقیماّ از سوی ارگانهای دولتی ارائه می شود و یا اداره و کنترل آنها به نحوی به ارگانهای دولتی مربوط است . اینگونه خدمات در انواع ذیل دسته بندی می شوند :
۴۸- اداری انتظامی : مراکز ستادی ادارات ، بانکها ، سازمانها ، نهادها و دیگر ارگانهای دولتی و وابسته به دولت و مراکز انتظامی .
۴۹- آموزش عالی و فنی و حرفه ای : مراکز آموزشی فنی‌وحرفه‌ای ، مراکز تربیت معلم ، مدارس عالی و دانشگاهها .
۵۰-آموزشی:کودکستان،دبستان،مدرسه‌راهنمائی ، دبیرستان و هنرستان
۵۱-بهداشتی-درمانی:گرمابه‌عمومی،درمانگاه ،کلینیک و بیمارستان .
۵۲- پارکینگ
۵۳- جهانگردی : مسافرخانه ، مهمانسرا ، متل ، هتل و کمپینگ .
۵۴-فضای‌سبز:محل‌بازی‌کودکان، پارک و فضای سبز و شهرک بازی .
۵۵- مذهبی– فرهنگی: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ، کتابخانه عمومی ، نمایشگاه ، موزه ، سینما ، تئاتر، مسجد ، امامزاده ، کلیسا ، کنیسه و دیگر اماکن مذهبی .
۵۶-کاربری‌تأسیسات‌وتجهیزات‌شهری:مراکزمخابرات،پمپ بنزین ، تصفیه‌خانه فاضلاب و آب، منبع آب و مخازن نگهداری سوخت و تأسیسات برق ، مراکز خدمات ایمنی شهرداری .
۵۷-کاربری‌خدمات‌ورودیهای‌شهر: استفاده به منظور متل، هتل، کمیپنگ، فضای سبز، رستوران، فضاهای سرباز و سرپوشیده ورزشی، تجاری و فضاهای مذهبی – فرهنگی موردنیاز محوطه .
۵۸-کاربری‌اراضی‌ذخیره‌خدماتی: استفاده از قطعه مالکیت به منظور رفع نیازهای خدماتی عمومی در دراز مدت .
۵۹-کاربری‌اراضی‌ذخیره: استفاده از قطعه مالکیت به منظور رفع نیازهای خدماتی عمومی و استفاده مسکونی به منظور تأمین زمینهای معوض محوطه های خدماتی مصوب .
۶۰-کاربری کمربند سبز حفاظتی و جنگلکاری: استفاده از قطعه مالکیت به منظور ایجاد جنگل و دیگر فضاهای سبز حفاظتی .
۶۱-محوطه‌های عمومی: محدوده‌هایی هستند که زمین و قطعات مالکیت واقع درحاشیه معابر اصلی شهر را در برمی‌گیرند و عمدتاّ جهت کاربریهای خدمات عمومی، مسکونی ویژه، تجاری و پارکینگ مورداستفاده قرارمی‌گیرند،محوطه‌های‌تاریخی‌نیزجزءاین محوطه‌ها درنظرگرفته شده‌اند .
۶۲-محوطه بازسازی: محوطه‌هایی هستند که به دلیل تراکم بالای جمعیت و کالبد نامطلوب و فقدان اساسی خدمات عمومی، در طرح تفصیلی مورد برنامه‌ریزی و طراحی واقع نشده و بازسازی آنها در قالب یک طرح جداگانه پبشنهاد گردیده است .
۶۳-واحدغیرمستقل‌خدماتی– کارگاهی : واحدهائی که قسمتی از واحدهای‌مسکونی را تشکیل می‌دهند و دارای درب مستقل از ورودی بنای مسکونی نباشند .
۶۴- مرکز محله : محدوده ایست که جهت استقرار خدمات محلهای مانند واحدهای تجاری برای خریدهای روزمره، مسجد، حمام، کودکستان، دبستان، کتابخانه، پارک، فضای‌سبز و ورزشی محلهای براساس طرح تفصیلی در نظر گرفته می شود .
ج
۶۵- مرکز ناحیه : محدوده ایست که جهت استقرار خدمات ناحیه‌ای مانند واحدهای تجاری برای خریدهای روزمره و هفتگی، مسجد، مدرسه راهنمائی، دبیرستان، درمانگاه، پارک، فضای‌سبز، ورزشگاه و واحدهای کوچک خدماتی غیرمزاحم براساس طرح تفصیلی در نظر گرفته می شود .
۶۶- مرکزمنطقه‌شهری: محدوده ای است جهت استقرار خدمات منطقه‌ای مانند واحدهای تجاری با عملکرد منطقه‌ای، مسجد بزرگ، کتابخانه بزرگ، تئاتر، سینما، شعبات ادارات، هنرستان، واحدهای آموزشی فنی–حرفه‌ای، شعبات ادارات،کلینیک،بیمارستان،مجموعه ورزشی ،متل و هتل و سایر فعالیتهای خدماتی با عملکرد منطقه‌ای که براساس طرح تفصیلی درنظر گرفته می‌شود .
۶۷-محورهای‌شهری:خیابانهائی هستند که کاربری غالب در جوار آنها خدمات عمومی، مختلط مسکونی– تجاری– پارکینگ و مسکونی ویژه می‌باشد . این محورها در نقشه‌های طرح تفصیلی نشان داده شده اند .
۶۸- اتوبانها–بزرگراههاو یا آزادراهها: این گذرها بالاترین سطح سرویس را در میان شبکه گذرهای شهری ارائه داده و دسترسی قطعات مالکیت برآنها ممنوع و انشعاب گذر از آنها بسیار محدود می‌باشد تقاطع‌ها تنها با سایر آزادراهها و یاحداکثرباگذرهای‌شریانی‌وبه‌صورت‌غیرمسطح‌است.اینگونه‌گذرهاعموماًکمربندیهای شهروارتباط بین شهری را تشکیل می‌دهند و حداقل عرض آنها ۶۰ متر می‌باشند .
۶۹- گذر شریانی درجه۱و۲: این گذرها شبکه اصلی شهر را تشکیل می‌دهند و تمامی حرکات ترافیکی طولانی داخلی شهر بایستی در این گذرها عبور داده شود .
۷۰-گذرهای‌جمع‌وپخش‌کننده‌اصلی:این گذرها ترافیک را در داخل مناطق شهر توزیع می‌نماید، حداقل عرض این گذرها ۲۴ متر می‌باشد. اینگونه‌گذرهااتصال‌بین‌گذرشریانی‌وجمع‌پخش‌کننده‌فرعی‌رابرقرارمی‌نمایند .
۷۱-گذرجمع‌وپخش‌کننده‌فرعی: این دسته از گذرها ترافیک را در داخل‌نواحی‌شهری توزیع و ارتباط بین گذرهای دسترسی و جمع و پخش‌کننده فرعی را تشکیل‌می‌دهند.حداقل‌عرض‌این‌گذرها۱۰مترمی‌باشد.
۷۲-گذردسترسی: این گذرها دسترسی به بناها و محوطه‌های داخل محلات و واحدهای کوچک شهری را تأمین می‌نمایند. حداقل عرض این گذرها (بجزء گذرهای پیاده و تاریخی) ۶ متر است.
۷۳-گذرهای‌باارزش‌تاریخی:گذرهایی‌هستندکه از گذشته‌های دور در درون شهر بجا مانده‌اند و فضا و بدنه‌های آنها دارای ارزش تاریخی و معماری‌می‌باشد و ترافیک سواره در اینگونه گذرها در حداقل ممکن است .
۷۴-گذرهای‌پیاده:گذرهایی هستند که ترافیک سواره در آنها ممنوع گردیده وحداکثرعبور وسائط‌نقلیه‌عمومی‌و اضطراری در آنها مجاز می‌باشد .
۷۵-معابراصلی‌بامحدودیت‌ترافیک‌سواره: خیابانهایی هستند که ترافیک سواره در آنها ممنوع گشته و عبور محدود ترافیک وسائط نقلیه عمومی در آنها مجاز دانسته شده است .
۷۶- شهر قدیم:محدوده تقریبی اصفهان در اوان صنعتی شدن آن که محوطه‌محصوربین‌خیابانهای سروش،مدرس،ادامه‌مدرس،رباط،خرم،خیام، وحید، کشاورز ، دانشگاه ، سعادت آباد ، سجاد و بزرگمهر را در برمی‌گیرد .
۷۷- منطقه تاریخی : محوطه‌ای است که محدوده آن در تاریخ ۲۳/۸/۶۷ به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران رسیده است
۷۸- عرصه‌وحریم‌بازارومجموعه‌فرهنگی–تاریخی: محدوده‌ای است که بازار و دیگر محوطه‌ها و آثار با ارزش تاریخی شهر اصفهان را در برمی‌گیرد و تابع ضوابط و مقررات خاص سازمان میراث فرهنگی می باشد.
۷۹-منطقه‌تاریخی‌حفاظت‌شده‌جلفا: محدوده‌ای که جلفای قدیم را در برمی‌گیرد.
۸۰-تعریف سیمای شهـر: حس و ادراک از فضاهای شهری که بر مبنای الگو، ساختارهای کالبدی و اجتماعی و شکل شهر در فرآیند زندگی جمعی و فردی‌به‌صورمختلف القا می‌گرددتعریف‌سیمای‌شهررا به‌دست‌میدهد.
۸۱-باغ شهری: به باغ‌های‌عمومی‌گفته‌می‌شودکه در متن شهر قرار دارند وعلاوه بر اینکه مورد استفاده ”وقت آزاد“ شهروندان قرار می‌گیرند، مواقعی به مثابه عنصر ارتباط دهنده بخشی از شهر به بخش دیگر عمل میکنند.
۸۲-فضای سبز خطی: به فضای سبز نسبتاًَ کم عرض و طویل اطلاق می‌شود که در آن می‌توان حرکت کرد.
۸۳-منظـر:همه‌چیزطبیعی‌ومصنوع،به‌طور نسبی ثابت و متغیر و همچنین متحرک،که‌توأم‌بایکدیگردرسلسله‌مراتبی‌ازسطوح‌درمعرض‌دید قرار می‌گیرند.
۸۴-جان پناه بام: دیواره‌های‌که‌درلب‌بام‌با ارتفاع معینی ساخته می‌شود.
۸۵- نمای عمومی‌بنا: آن قسمت از نمای بدنه ساختمان که در فضای‌عمومی کوچه، معبر، خیابان، تقاطع و … قابل رؤیت می باشد.