جایگاه شهروندی

پیش از پرداختن به این موضوع باید نکاتی چند درمورد حقوق شهری گفت :

·        حقوق شهری در حقیقت حقوق و قوانین ناظر به زندگی شهری بوده  که  در جهت تحقق عدالت  اجتماعی در شهر وضع و اجرا می گردد .

·        دامنه  و  گستره حقوق شهری شامل برنامه ریزی و مدیریت شهری است  و  طیف  وسیعی از فعالیتهای  مربوط  به شهرسازی ، طراحی ، توسعه شهری ، اقتصاد شهری ، سیاست شهری  و فرهنگ شهری را تحت پوشش قرار میدهد .

·        قوانین و مقررات شهری مناسب ، پویا ، عینی وانعطاف پذیرپیامدهای مساعدی برای بهبودزندگی شهری و برنامه ریزی و مدیریت شهری دارند .

·        ناکارائی ونامناسب بودن قوانین و مقررات شهری درتمامی زمینه ها پویائی زندگی شهری وبرنامه ریزی شهری و مدیریت شهری را مختل میکند .

·        وجود حقوق شهری مدرن ، دقیق و دارای ضمانت اجرائی ، و قانونی قوی برای ادامه کار مدیریت شهری سودمند است .

·        نظام حقوق شهری که نسبت به وظایف برنامه ریزی و مدیریت شهری (و به تبع آن برنامه ریزان و مدیران شهری ) و تثبیت رابطه دو سویه میان وظایف و حقوق شهروندان در قبال مدیریت شهری و مدیریت در قبال شهروندان بی اعتنا باشد محلی از اعتبار نخواهد داشت .

بطور کلی در تمامی قوانین وضع شده که مستقیمآیاغیرمستقیم به نحوی ازانحاء باشهر و شهروند در ارتباط میباشد جایگاه شهروندی یعنی شهروندی که دارای حقوق مدنی ، سیاسی و اجتماعی و فعالیت خاص میباشد ، مورد لحاظ  قرار نگرفته است . بطوریکه در هر یک از قوانین مزبور شهروندان تنها  به  عناوین خاص مورد خطاب قرار گرفته اند و در هیچکدام از آنها معنا و مفهوم شهروندی  بکار گرفته نشده است به نحوی که :

·        در قانون شوراها مردم بعنوان انتخاب کنندگان مطرح هستند .

·        در پرداخت عوارض شهری مردم بعنوان مؤدی یاد شده اند .

·        در بحث ساخت وساز مردم بعنوان مالک شناخته میشوند .

·        در بحث تخلف ساختمانی مردم بعنوان متخلفان مطرح هستند .

·        در اطلاع رسانی مردم بعنوان عموم مطرح هستند .

·        در موضوع تعزیرات مردم بعنوان شهروند مورد خطاب قرار گرفته اند .

با لحاظ مطالب مطروحه فوق و نگاهی گذرا به قوانین مرتبط با شهر میتوان گفت کهدر کلیه قوانین شهری در رابطه با جایگاه شهروندی چالشهای زیر وجود دارد:

الف) عدم دقت نظر در حقوق متقابل شهروندی و مدیریت شهری .

ب) عدم حضور شهروندان در فرآیند تهیه ، بررسی و تصویب برنامه های توسعه شهری .

ج) مشخص نکردن حقوق ، تکالیف و وظایف متقابل شهروندان و مدیریت شهری .

د) فقدان برنامه های آموزشی مدرن برای آموزش شهروندان .

ه) فقدان برنامه های اطلاع رسانی مدرن برای برقراری ارتباط میان مدیریت شهری و شهروندان